Waarom je konijnen en cavia’s beter niet kan samenhouden
Waarom geen goed idee?
Het ziet er erg lief uit en soms gaat het goed, maar toch is het beter om cavia’s en konijnen niet samen te huisvesten. Dat komt doordat het twee verschillende diersoorten zijn met andere levensbehoeften, die een andere verzorging nodig hebben en elkaar niet goed begrijpen. Hoewel de dieren elkaar noodgedwongen kunnen tolereren, of de ander soms best aardig vinden, is het veel fijner voor ze, en gezonder, een soortgenoot als maatje te hebben.
Konijnen en cavia’s zijn populaire huisdieren. Beide zijn prooi- en groepsdieren, ze eten allebei graag veel hooi en zijn goede knagers. Daar houden de overeenkomsten wel zo’n beetje op. Hoewel ze allebei een maatje nodig hebben, is het het beste ze er een van hun eigen soort te geven. Konijnen en cavia’s behoren namelijk tot andere ordes en verschillen nogal van elkaar.
Familie
Het konijn is verwant aan de haas, de orde waartoe deze dieren behoren heet ‘Lagomorpha’. Cavia’s vallen onder een heel andere orde, de knaagdieren (Rodentia), en hun familienaam is Cavia-achtigen (Caviidae).
Vooral veel verschillen
Konijnen en cavia’s hebben allebei een andere verzorging en voeding nodig. Daarnaast ‘verstaan’ ze elkaar niet goed, ze hebben een andere manier van communiceren. Dit kan voor beide dieren frustrerend zijn en zelfs agressie opwekken. Omdat een konijn veel sterker is dan een cavia, kan het de ander (soms onbedoeld) ernstig verwonden. Ook dragen veel konijnen een bacterie bij zich die dodelijk kan zijn voor een cavia.
Voeding en huisvesting
Een van de belangrijkste verschillen in de verzorging van konijnen en cavia’s is het eten dat ze nodig hebben. Konijnen en cavia’s hebben allebei veel hooi nodig. Dit is goed voor hun tanden en voor hun darmen. Verder hebben ze echter andere behoeften aan voedingsstoffen.
Droogvoer
Behalve hooi, groenten, en kruiden eten beide diersoorten droogvoer, dat is afgestemd op de behoeften van de dieren. Aan caviavoer is vitamine C toegevoegd. Konijnen maken zelf vitamine C aan, maar het lichaam van de cavia doet dit niet.
Maagdarmproblemen
Konijnen hebben juist een gevoeliger maagdarmstelsel. Cavia’s kunnen allerlei groenten beter verdragen dan een konijn, en kunnen dus ook meer soorten groente eten. Cavia’s eten naar verhouding meer, omdat ze een snellere stofwisseling hebben, terwijl voorzichtigheid bij konijnen noodzakelijk is. Veel konijnen hebben last van overgewicht, wat allerlei kwalen tot gevolg kan hebben.
Verblijf
Konijnen en cavia’s kunnen beide prima buiten leven. Belangrijk is dat het hok in de winter goed wordt afgedekt en voorzien van een dikke berg stro. Ook moet er minimaal één schuilplek zijn die niet rechtstreeks op de grond staat, zodat de kou niet van onderaf kan optrekken. Een klein laagje lucht is al voldoende om dit te voorkomen, bijvoorbeeld door een hok met een verdieping te kiezen, of een schuilplaats die ietsje opgehoogd wordt. Konijnen kunnen wel veel beter tegen kou dan cavia’s, de meeste eigenaren halen hun cavia’s daarom ’s winters liever naar binnen.
Als je hiervoor kiest, haal ze dan vóór de vorst al naar binnen en hou ze dan ook tot het voorjaar binnen. Als je ze alleen op de ergste vorstdagen wil binnen halen, is dat heel goed bedoeld maar dan is het temperatuurverschil te plotseling en te groot. Het verblijf in een schuur of niet verwarmde bijkeuken plaatsen, is dan een betere oplossing.
Voldoende ruimte is natuurlijk voor beide dieren belangrijk. Vooral konijnen moeten wel volop kunnen rennen en springen; daarom hebben ze een groter verblijf nodig dan cavia’s.
De perfecte huisvesting voor je binnenhuiskonijnen in 5 stappen
Communicatie
Konijnen en cavia’s begrijpen elkaar niet, of verkeerd. Ze spreken een andere taal. Communiceren door het maken van allerlei geluiden is voor cavia’s heel belangrijk, ze maken veel geluid. Ze hebben een heel repertoire waarmee ze elkaar informeren, geruststellen of waarschuwen, en maken hier vaak ook bewegingen bij. Voor een konijn is dit onbegrijpelijk. Wil je hier mee over lezen, dan raad ik je mijn boek De gelukkige cavia aan, met een hoofdstuk over Communicatie en gedrag.
Je hebt het vast weleens gehoord: als een konijn onrustig is of onraad ruikt, gaat het dier hard stampen. Andere konijnen weten precies wat hiermee bedoeld wordt, maar een cavia niet en kan ervan schrikken en zich bezeren.
Konijn is veel sterker
Het kan gevaarlijk zijn om een konijn en cavia samen te huisvesten. Vooral voor de cavia, omdat het dier een stuk kwetsbaarder is. Konijnen hebben sterke achterpoten waarmee ze hard kunnen trappen. Zo kunnen ze bij onenigheid of per ongeluk een cavia ernstig verwonden, terwijl de cavia geen idee heeft waarom dit gebeurt. Helaas overlijden hier regelmatig cavia’s door.
Helaas komt een verwonding bij een cavia, veroorzaakt door een konijn, regelmatig voor. Het kan een tijd lang goed gaan. Toch is de kans aanwezig dat er op een onverwacht moment iets gebeurt. Zo las ik over een konijn en cavia die succesvol waren gekoppeld, de twee lagen dicht bij elkaar. Het dwergkonijn schrok van een geluid, sprong weg en verwondde de cavia. Dit heeft de cavia helaas niet overleefd.
Onbegrip
Konijnen wassen elkaar veel, dit is natuurlijk gedrag. Het is een teken van vriendschap en vertrouwen. Ook kan het te maken hebben met de hiërarchische verhouding tussen de dieren: het dominante konijn krijgt meestal een wasbeurt van het minder dominante dier. Dit gedrag komt bij cavia’s niet voor en zal daarom zorgen voor onbegrip en irritatie. Bij de cavia omdat hij niet weet wat er van hem verwacht wordt en bij het konijn omdat het dier verwacht gewassen te worden door de cavia, die dit niet doet.
Een andere manier om de rangorde voor konijnen te bepalen en te bevestigen, is op elkaar rijden. Als een konijn dit bij een cavia wil doen, kan de cavia gewond raken. Als je toch cavia’s en konijnen samen huisvest, dan is het goed de cavia een schuilplaats te geven, waar alleen de cavia in kan. Dus door de ingang zo klein te maken dat het konijn er niet doorheen past.
Uit de praktijk
Hoe onverstandig het is om een konijn en cavia samen te huisvesten, blijkt uit foto’s die ik pas onder ogen kreeg. Een cavia was gebeten door een konijn, de wond was een flink gat. Door deze verwonding én de stress die dit veroorzaakt heeft, is de cavia helaas overleden.
Heb je al een konijn en cavia samen? Dan raad ik aan ze uit elkaar te halen en ze te koppelen met een soortgenoot.
Dodelijk
Nog een reden om konijnen en cavia’s niet bij elkaar te zetten is dat konijnen besmettelijke snot, door infectie van de luchtwegen, kunnen overdragen. Dit wordt veroorzaakt door de bacteriën Bordetella bronchiseptica en Pasteurella multocida.
Veel konijnen dragen de bacterie Bordetella bronchiseptica bij zich. Hier hoeven ze zelf geen last van te hebben. De bacterie kan aanwezig zijn zonder dat het konijnen ziek maakt. Konijnen die wel ziek worden, knappen na behandeling met antibiotica meestal goed op. Maar voor cavia’s is de bacterie gevaarlijker, omdat ze gevoeliger luchtwegen hebben: als het dier besmet raakt door het neusvocht van het konijn, kan het binnen enkele dagen sterven.
Pasteurella multocida kan beter behandeld worden, maar de behandelperiode is vrij lang, 2 tot 6 weken. Hoewel sommige dieren de infectie overwinnen, is de ziekte bij veel dieren chronisch en keert dan ook weer terug. Cavia’s kunnen last krijgen van hart- en gewrichtsproblemen, ook longabcessen komen regelmatig voor.
http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/002/165/378/RUG01-002165378_2014_0001_AC.pdf
http://www.caviadokter.com/Ademhaling/ah-infecties.shtml
Verschillend gedrag
Niet alleen hun behoeften zijn anders, ook het gedrag van konijnen en cavia’s is verschillend. Als je twee konijnen samen hebt gezien weet je wat ik bedoel. Ze verzorgen elkaar, kruipen tegen elkaar aan: ze genieten van elkaars gezelschap. Cavia’s zijn ook groepsdieren, maar kroelen lang niet zo graag als konijnen. Ze zijn iets meer op zichzelf. Worden een konijn en cavia bij elkaar gezet, dan zal het konijn aandacht en affectie tekortkomen, terwijl de cavia juist geïrriteerd raakt door het aanhalige gedrag van het konijn.
Een soorteigen maatje
Het is fijn dat je je konijn of cavia niet alleen wilt houden. Het zijn groepsdieren, alleen zijn ze eenzaam. Je doet ze er echter geen plezier mee als je een konijn en cavia samen huisvest en er zijn risico’s aan verbonden. Gun deze dieren een maatje waar ze gelukkig(er) mee kunnen zijn.
Auteur: Bernice Muntz, Dierentrainer.nl
Bronnen
http://www.muffinskonijnenopvang.nl/?p=productsList&iCategory=26
https://www.rspca.org.uk/adviceandwelfare/pets/rabbits/company/rabbitsandguineapigs
https://www.guineapigcages.com/rabbits.htm
http://rabbit.org/pasteurella-its-health-effects-in-rabbits/
Konijnen en cavia’s: overeenkomsten en verschillen (nov 2013)
http://www.medirabbit.com/NL/Longziektes/Ziektes/URI_nl.htm
http://www.dierenklinieken.net/dieren/konijnen-voeding.aspx
http://www.diergeneeskundigcentrum.nl/konijn/ziekten/571-besmettelijk-snot
http://www.caviadokter.com/Ademhaling/ah-infecties.shtml
http://lib.ugent.be/fulltxt/RUG01/002/165/378/RUG01-002165378_2014_0001_AC.pdf
No Comments